اكنون بر اساس اعلام دست اندركاران خرید و فروش ارز در بازار آزاد هر یورو واحد پول اتحادیه اروپا معادل 94 لیره و هر دلار آمریكا برابر 15/72 لیره فروخته شد.

در روزهای گذشته این رقم در ارتباط با یورو 90 و حداكثر 91 و در ارتباط با دلار حدود 71 لیره بود و ادامه كاهش ارزش لیره با توجه به سیر تحولات سیاسی در كشور موجب ایجاد نگرانی هایی در سطح جامعه شده است .

مهمترین علت كاهش ارزش لیره در روزهای اخیر را باید در افزایش دامنه درگیری ها و ناآرامی ها و كشیده شدن آن به حومه شهر دمشق به عنوان پایتخت سیاسی و مناطق اطراف آن در استان ریف دمشق ذكر كرد.

هر دلار آمریكا در اواخر دیماه كه ناآرامی ها به دمشق كشیده نشده بود ، در بازار سیاه سوریه به 50/67 لیره و در برخی مناطق به 70 لیره فروخته شد و اكنون دلار در مرز 73 لیره و یورو در مرز 94 لیره قرار دارد.

قبل از آغاز ناآرامی ها در سال گذشته در سوریه بهای هر دلار آمریكا 45 تا 46 لیره و یورو 64 تا 65 لیره بود و نوسان در ارزش لیره از 28 اسفند ماه 1389 و به دنبال ناآرامی ها در برخی از شهرهای مركزی و مرزی سوریه آغاز شد.

با توجه به ادامه روند كاهش ارزش لیره در برابر ارزهای عمده خارجی اقدامات بانك مركزی سوریه نیز در بازگذاشتن دست بانك های خصوصی برای ورود به باراز ارز و خرید و فروش آن و ارایه ارز مورد نیاز بانك ها به صورت مزایده ای از سوی بانك مركزی جهت واگذاری به تجار نیز نتوانست از روند كاهش بهای لیره سوریه در برابر ارزهای خارجی جلوگیری كند.

پیشتر برخی از دست اندركاران ارز علت كاهش ارزش لیره را آزاد سازی وضعیت بازار ارز از سوی دولت اعلام كرده بودند ولی این امر با توجه به ورود دولت نیز نتوانست در عمل مانع از كاهش بیش از پیش ارزش لیره شود و برخی كارشناسان یكی از علتهای آن را استقبال نكردن بانك های خصوصی از طرح بانك مركزی سوریه می دانند.

تصمیم اخیر بانك مركزی سوریه علاوه بر بانك های خصوصی شامل صرافی های مجاز كشور نیز شد.

پیش از اعلام این تصمیم برخی از صرافی ها كه مجبور به خرید و فروش ارز به نرخ رسمی بودند در روزهای اخیر با مشكل مواجه شده و برخی نیز مغازه های خود را بسته اند و یا این كه از خرید و فروش ارز به نرخ رسمی خودداری می كردند.

برخی از این افراد نیز به صورت آزاد در خرید و فروش ارز دخیل بودند.

از سوی دیگر با توجه به مطرح شدن پیش نویس قطعنامه ای علیه سوریه در شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی كشورهای غربی و عربی می توان تحركات مزبور را به عنوان یكی دیگر از علل كاهش ارزش لیره به علت بروز نگرانی ها در بین مردم و احتمال صدور قطعنامه و تشدید اوضاع در نظر گرفت كه موجب كاهش بیش از پیش ارزش لیره در روزهای اخیر شده است .

در همین حال موضع قاطع روسیه در ارتباط با پیش نویس مزبور مانند پیش نویس ماه اكتبر سال گذشته است كه از سوی مسكو 'وتو' شد ، این امیدواری را ایجاد كرده است كه این بار نیز تلاش های برخی طرف های مخالف سوریه با ناكامی مواجه شود و روسیه از حق وتو استفاده كند .

باید در نظر داشت كه در روزهای اخیر تلاش ها و فعالیت های دیپلماتیك از سوی طرف های مختلف اعم از سوری و مخالفان و دشمنان سوریه در سطح منطقه ای و بین المللی افزایش یافته است و حتی مخالفان دولت سوریه نیز در این ارتباط بر دامنه سفرها و رایزنی های خود افزوده اند و در همین ارتباط 'برهان غلیون ' رییس شورای ملی سوریه سفری نیز به امریكا داشته است .

نوسان موجود در بازار ارز همچنین در هفته های اخیر موجب افزایش قیمت برخی كالاها و خدمات در این كشور و نگرانی فروشندگان از داد و ستد به خاطر نوسان موجود در بازار ارز شده است.

در همین حال از دیدگاه برخی ها سیاست دولت در مقطع كنونی در ارتباط با فراهم شدن زمینه برای افرایش ناامنی و رها سازی قیمت ها موقت است و همه این امور با هدف هوشیار شدن مردم نسبت به اوضاع در این كشور و درخواست افكار عمومی برای مقابله با عوامل ناامنی و نوسانات اقتصادی صورت می گیرد تا دست دولت در مراحل بعدی برای مقابله باز باشد.

در هفته های اخیر همچنین نوسان شدید نرخ ارز در سوریه موجب شده است تا دارندگان ارز از فروش آن به علت نبود ثبات در قیمت ها خودداری كنند و یا بر اساس میزان نیاز خود اقدام به تبدیل ارزهای خارجی به لیره كنند.

برخی از فروشندگان نیز معتقدند كه یكی از علل كاهش ارزش لیره در بازار این است كه مردم پول های خود را كه پیشتر و در زمان آغاز ناآرامی ها تبدیل به ارزهای خارجی كرده اند، حفظ كردند و از آینده اوضاع بیمناك هستند.

نوسان شدید بازار ارز در برابر لیره در روزهای اخیر در حالی است كه پایگاه های رسمی سوریه نرخ خرید و فروش ارز را همچنان حدود 18 لیره كمتر از بازار آزاد اعلام می كنند.

خبرگزاری دولتی سوریه (سانا) امروز (سه شنبه) نرخ فروش هر دلار در بازار رسمی این كشور را 9/58 لیره و خرید را 72/57 لیره و نرخ فروش هر یورو را 53/76 لیره و خرید را 76 لیره اعلام كرد.

به نظر می رسد در روزهای آینده در صورت تشدید اوضاع امنیتی و افزایش دامنه درگیری ها در اطراف دمشق ارزش لیره بیش از پیش كاهش یابد.

اكنون برخی از كارشناسان و دست اندركاران خرید و فروش ارز از احتمال رسیدن هر یورو به یكصد لیره در صورت تشدید اوضاع خبر می دهند.

از داود پورصحت

خاورم**1436**2047**